OSMANLI YAHUD�LER�
Cahiliye Toplumunda Y�NET�C� KARAKTER�
S�per G��l� Malzeme Elde Etme Yolunda Yeni Aray��lar: �r�mcek Ipe�i �reten Ke�iler

Etraf�n�zdaki Her�ey Gibi Asl�nda Siz de Molek�llerden Olu�uyorsunuz!
D�nyay� Kana Bulayan iki Siyasi G�c�n Benzerlikleri S�YON�ZM ve HA�LILAR
Bilimin Rotasi Do�ru �izilmelidir
DO�A ve TEKNOLOJ�

Kuran'da Kadina Verilen �nem
Kibris'ta D�n�m Noktasi
Atomdaki Tasar�m�n A�t��� Yeni Ufuk: �letken Plastikler
Ka��n�lmaz Ger�ekler Ya�l�l�k ve �l�m

www.harunyahya.org

Ara�t�rma'dan



End�l�s D�nemindeki �deal Model




End�l�s'te sekiz as�rl�k �slam h�kimiyeti d�neminde Yahudiler ve H�ristiyanlar huzur i�inde ya�amlar�n� s�rd�rm��lerdir. ��phesiz End�l�s M�sl�manlar�'n�n tarihe �rnek te�kil eden davran��lar�ndan kaynaklanan bu huzur ortam�, Kuran ahlak�n�n ya�anmas�yla ortaya ��km��t�r. Bu nedenle End�l�s d�nemdeki anlay��, g�n�m�zde medeniyetlerin bar��� i�in model olabilecek tarihi deneyimlerdir.

�spanya'n�n Fethi


Bug�n bilinen �spanya ya da �berya Yar�madas�'n�n fethi, ilk �slam fetihlerinin son halkas�n� te�k�l eder. Emev�lerin Kuzey Afrika V�lisi Mus� b. Nusayr'�n, Hal�fe Vel�d b. Abd�lmelik'ten ald��� izinle 500 ki�ilik bir birli�i 710 y�l�n�n ilkbahar�nda ke�if amac�yla �spanya'n�n g�ney k�y�lar�na yollamas�yla fetih hareketi ba�lam�� oldu. Bu k���k ��karmadan olumlu sonu� al�n�nca, Musa fetih haz�rl�klar�n� yapt� ve 5 Receb 92/27 Nisan 711 y�l�nda Berber� �z�tl�s� T�r�k bin Ziy�d komutas�nda 7000 asker g�c�ne s�hip orduyu, ard�ndan 5000 asker takviyesiyle �spanya'y� fethe yollad�.
Bu esnada �spanya'da h�kim olan Vizigot Krall��� taht kavgalar�, toplumsal-din� �at��malar sebebiyle neredeyse g�c�n� yitirmi� durumdayd�. Dolay�s�yla Emevi ordusu kolayl�kla �spanya'ya ge�ti. Ordu komutas�nda kahramanl�k �rne�i g�steren Tar�k bin Ziyad Cebeli Tar�k Bo�az�'n� ge�ip karaya ��kt���nda t�m gemileri yakt� ve b�ylece Emevi ordusu geri d�n�� olmad���n� tek ��z�m�n bu yar�maday� fethetmek oldu�unu anlay�p cengaverce sava�t�. K�sa s�re sonra Kral Rodrigo komutas�ndaki Vizigot ordusunu �er�� (Xeres, Jerez) ve �ez�ne (Sidonia) �ehirleri aras�nda kalan Ferent�re (Frontera) ovas�ndaki V�d� Lekk�/Lekke/Bekke (Guadalbeca, Rio Barbate) nehri k�y�s�nda cerey�n eden sava�ta yendi (92/711) ve art�k fethin �n�nde ciddi bir engel kalmam�� oldu.
Zafer sonras�nda farkl� �ehirlere do�ru fetih i�in g�revlendirilen komutanlar k�sa s�rede ba�lar�ndaki Vizigot idaresinden memnun olmayan halklar�n da yard�m�yla M�laga, �lb�re (Elvira) ve Kurtuba'y� (Cordova, C�rdoba) ele ge�irdi. B�ylece b�lge Emeviler'in hakimiyeti alt�na girmi� oldu. Ancak M�sl�man fatihlerin buradaki tek amac� ganimet ele ge�irmek de�ildi, ��nk� End�l�s onlar�n bu gayelerine ula�mak i�in olduk�a yeterliydi. Bilakis, fetih hareketini bu �lkeyle s�n�rl� tutmalar�, End�l�s d���na ta�mamalar� gerekirdi. Ne var ki, fetih hareketinin geri plan�nda �slam'�n siyasi n�fuzunun geni�letilmesi, Kuran ahlak�n�n yay�lmas�, yery�z�nde adaleti tesis ederek zulm�n �n�ne ge�me gibi, ganimet fakt�r�nden �ok daha manevi ve �nemli sebepler bulundu�u i�indir ki, f�tihler daha evvel K.Afrika'n�n fethiyle yetinmeyip End�l�s'�n fethine koyulmu�lard�. Yine ayn� sebepledir ki, End�l�s'�n fethi sonras�nda maddi bak�mdan daha az kazan�l�, can kayb� bak�m�ndan daha �ok riskli olmas�na ra�men, kendilerini, neticede b�t�n Avrupa'n�n h�kimiyet alt�na al�nmas�n� hedefleyen yeni bir fetih hamlesinin i�inde buldular.

Fetih Sonras� �spanya Halk�


Yap�lan sava�lar sonunda b�lgeye iyice hakim olan M�sl�manlar, o d�nemde �berya Yar�madas�'nda ya�ayan halk�n da sevgisini ve g�venini kazanm��t�r. ��nk� halk daha �nce �lkenin y�netimi elinde bulunan Vizigot Krall��� d�neminde toplumsal ve dini �at��malara sahne olmu� ve adaletsiz bir �ekilde y�netilmi�tir. M�sl�manlar�n hakimiyetiyle ise �lkeye refah, bar�� ve zenginlik gelmi�tir.
�spanya halk�n�n �o�unlu�u H�ristiyan ve Yahudi olan gayrim�slimlerden olu�mas�na ra�men halk y�llar boyu M�sl�manlar�n y�netiminde ya�am�� ve bu y�netimden olduk�a memnun kalm��t�r. O d�nemde ya�am�� olan gayrim�slimlere tan�nan temel haklar �u ba�l�klarda toplanm��t�r:
�ahsi h�rriyetler, seyahat ve yerle�me h�rriyeti, konut dokunulmazl���, manevi h�rriyetler, din� m�samaha, mabetlerin korunmas�, ibadet h�rriyeti ve dini sembollerin kullan�lmas�, kutsal g�nlerinin tan�nmas�, d���nce a��klama h�rriyeti, e�itim-��retim h�rriyeti, din� liderlerini se�me h�rriyeti, kamu irtifak hakk� ve hazine yard�m�, iktisadi ve sosyal haklar ve yasal haklar�n� kullanma hakk�.
K�sacas� halka her t�rl� sosyal hak tan�nm��t�r. Bu sayg� ve vefa dolay�s�ylad�r ki, End�l�s'te sekiz as�rl�k �slam h�kimiyeti d�neminde Yahudi ve H�ristiyan varl��� hep devam etmi�tir. ��phesiz End�l�s M�sl�manlar�'n�n tarihe �rnek te�kil eden bu davran��lar�, Kuran ahlak�n�n insan hayat�na sundu�u bir g�zellik ve ��z�md�r. Allah Kuran-� Kerim'in pek �ok ayetinde insanlara kar�� �efkatli ve adaletli olmay� emreder. Dolay�s�yla End�l�s M�sl�manlar�'n�n bu �ahsiyetli karakterleri kendilerine Kuran'� rehber edinmelerinden kaynaklanmaktad�r. Allah M�sl�manlarda g�r�len bu �st�n ahlak �zelli�ini bir ayette ��yle bildirir:
"Onlar ki, yery�z�nde kendilerini yerle�tirir, iktidar sahibi k�larsak, dosdo�ru namaz� k�larlar, zekat� verirler, ma'rufu emrederler, m�nkerden sak�nd�r�rlar. B�t�n i�lerin sonu Allah'a aittir." (Hac Suresi, 41)


End�l�s'te K�lt�r ve Sanat


�spanya, 8. y�zy�l�n ba�lar�ndan itibaren End�l�s M�sl�manlar� ile H�ristiyanlar aras�nda yakla��k 8 as�r s�ren bir siyasi ve askeri m�cadeleye sahne olmu� ve bu iki topluluk aras�ndaki medeniyet ve k�lt�r al��veri�inde her iki kesim birbirlerini etkilemi�lerdir. Bu etkile�imde cazibe merkezini ise hi� ��phesiz End�l�s olu�turmu�tur. Bu nedenle, Bat� medeniyetinin k�kleri, en az Yunan ve Roma medeniyetleri kadar �slam medeniyetine de ba�l�d�r. End�l�s-�slam medeniyetinin tarihi ve g�ncel �nemi burada ortaya ��kmaktad�r.
End�l�s medeniyeti, bir kitap medeniyeti olarak tarihteki yerini alm��t�r. End�l�s tarihine dair kaynak eserlerde, M�sl�man alimlerin binlerce eser kaleme ald�klar� belirtilmektedir. Ba�nazlar�n sebep oldu�u tahripler veya ba�ka nedenlerle maalesef bu kitaplar�n b�y�k bir b�l�m� yok olmu�, kay�plara kar��m��, dolay�s�yla da g�n�m�ze ula�amam��t�r.
Kitap sevgisinin bir neticesi olarak End�l�s'te �ok say�da k�t�phane kurulmu�tur. End�l�s'�n muhtelif �ehirlerinde kitap �ar��lar� bulunuyordu. End�l�s k�t�phanelerindeki kitaplar�n bir k�sm�, i� kar���kl�klar esnas�nda ya�malan�p sat�lm�� ve �nemli bir b�l�m� de Kuzey Afrika'ya g�t�r�lm��t�r. Arta kalanlar ise, H�ristiyan i�gali esnas�nda yok olup gitmi�tir.
B�t�n bunlara ra�men, End�l�s-�slam medeniyetinin ilim, k�lt�r ve sanat hayat�, Bat� ve �slam d�nyas�nda unutulmaz tesirler meydana getirmi�tir. End�l�s medeniyetinin ilim ve k�lt�r hayat�n�n temel dinamiklerini kavramak, insanl���n ebedi olarak muhta� oldu�u ortak de�erlerin anla��lmas�nda �nemli bir fonksiyon icra edecektir.
End�l�s-�slam d�nyas�, �slam medeniyetinin yeni bir hamle, yeni bir dinamizm kazand��� yerdir. Bu d�nemde, t�pta, eczac�l�kta, astronomide, fizik ve matematikte d�nya �ap�nda bilginler yeti�ti. Bu ilmi ortamda fikir hayat� da �ok geli�ti. Bunlar aras�nda b�y�k fikir adamlar� ve filozoflar yeti�mi�tir.
�bn Tufeyl (Abentofol, 1106-1186), �bn B�cce (Avenpace, Avempace, 1160?-1138) ve �bn R��d (Averroes, 1126-1198) bu m�tefekkirlerin en b�y�kleri ve en me�hurlar�ndand�r. (Prof.Dr. S. Hayri Bolay, "End�l�s'te Geli�en D���nce Hayat� ve Bat�ya Tesirleri", End�l�s'ten �spanya'ya, TDV, Ankara 1996'dan al�nt�d�r.)










�zg�rl�k, hemen hemen her toplum ve ideolojiden ki�inin hemfikir oldu�u ve savundu�u bir kavramd�r. �nsanl�k tarihindeki �at��malar�n, sava�lar�n �o�undaki ama�, �zg�rl��� kazanmak olmu�tur.
Bat� d���ncesinin �zg�rl��e verdi�i anlam� ��yle �zetleyebiliriz: �zg�rl�k, insana, di�er insanlar (toplum) ya da devlet -veya ba�ka herhangi bir kurum- taraf�ndan hi�bir k�s�tlama ve bask� yap�lmamas�d�r.Bug�n Bat� toplumlar�n�n i�inde bulunduklar� toplumsal yap�, modern Bat� felsefesi taraf�ndan tarifi yap�lan "�zg�rl�k" kavram�n�n, insan�n kurtulu�unu sa�lamad���n� g�stermektedir.



Okullarda, bilimsel kaynaklarda ve bir k�s�m medyada, teori ispatlanm�� bir ger�ek gibi sunulmakta, pek �ok insan da bu nedenle evrimi hi� sorgulamadan kabul etmektedir. Oysa her ge�en g�n geli�en, paleoantropoloji, antropoloji ve mikrobiyoloji gibi bilim dallar�, s�z�n� etti�imiz yayg�n inan���n aksine, evrim teorisini s�rekli yalanlamaktad�rlar. Evrimi ispatlamak i�in 150 y�ld�r aral�ks�z s�rd�r�len �al��malar, teoriyi ��r�tmekten ba�ka bir sonuca varamam��lard�r.
Bu ger�e�e ra�men, evrim teorisinin bu denli yayg�n bir bi�imde savunulmas� ve insanlara empoze edilmesinin tek nedeni ise, teorinin ideolojik y�n�d�r.