Do�u T�rkistan halk�n�n ya�ad��� z�lm� d�nya kamuoyunun ve uluslararas� kurulu�lar�n dikkaline sunacak her t�rl� giri�im, bu konuda yap�lacak en ufak bir katk� bile �nemli bir hizmet olacakt�r.
G�n�m�zde hala devam eden Do�u T�rkistan’daki �in i�gali 1700'l� y�llar�n ortalar�nda ba�lam��t�r. 17 ve 18. y�zy�llarda Do�u T�rkistan'da ya�anan i� sava�lar hem halk�n birlik ve beraberli�ini zedelemi�, hem de devletin g�c�n� zay�flatm��t�. Ayn� d�nemde �in'de Man�u Hanedanl��� d�nemi ba�lam��t�. 1911 y�l�nda Man�u �in �mparatorlu�u y�k�l�p, yerine Kuomintang Partisi'nin lideri Sun Yat Sen �nderli�indeki �in Cumhuriyeti kuruldu�unda, Do�u T�rkistan halen esaret alt�ndayd�.
Kuomintang rejiminin Do�u T�rkistan halk�na yapt��� i�kence ve zul�m, 1931 y�l�nda halk�n ayaklanarak ba��ms�zl�k ilan etmesi ile sonu�land�. Bu zamana kadar Do�u T�rkistan M�sl�manlar� d�nemin siyasi ko�ullar�n� g�z �n�nde bulundurarak herhangi bir ba��ms�zl�k giri�iminde bulunmaktan ka��nm��lard�. ��nk� Do�u T�rkistan topraklar� �zerine plan kuran yaln�z �inliler de�ildi. Sovyet Rusya da bu sahay� ele ge�irmek i�in f�rsat kolluyordu. Bu durumun fark�nda olan ve kom�nist Rusya'n�n Bat� T�rkistan M�sl�manlar�na yapt��� eziyete �ahit olan Do�u T�rkistan halk� da, kom�nistlerin denetimi alt�na girmektense mevcut durumu muhafaza etmeyi tercih etmi�ti. Nitekim, 1931'deki ba��ms�zl�k giri�imi Do�u T�rkistanl� M�sl�manlar�, endi�e ettikleri bu tehditle y�z y�ze b�rakt�. �in, ancak kom�nist Rusya'n�n deste�i ile bu giri�imi bast�rabildi ve �lkenin b�y�k k�sm� Sovyetler'in denetimine ge�ti.
Bu ilgin� sonu�, bir dizi geli�menin ard�ndan ortaya ��kt�: Do�u T�rkistan isyan�n� tek ba��na bast�ramayaca��n� anlayan �in, Sovyetler Birli�i ile gizli bir anla�ma imzalam��t�. Bu gizli anla�ma uyar�nca, Ruslardan silah ve askeri destek sa�lad�. Ancak buna ra�men M�sl�manlar�n ba��ms�zl�k hareketinin bast�r�lmas� m�mk�n olmad�. 1933'de K�z�l Ordu karadan Do�u T�rkistan'a girerek M�sl�man kuvvetleri ma�lup etti. M�sl�manlar K�z�l Ordu birliklerince toplu olarak katledildi, camileri ve mescitleri y�k�ld�.
Bu s�rada ba�layan II. D�nya Sava�� ile birlikte Ruslar askerlerini Do�u T�rkistan'dan �ektiler. �te yandan milliyet�i �in h�k�meti de, Mao'nun kom�nist gerillalar� ile �lkenin �e�itli b�lgelerinde devam eden sava�� kaybederek, Formoza (Tayvan)'ya �ekildi. �in topraklar� kom�nist rejime teslim oldu ve tabii Do�u T�rkistan da...
1944 y�l�nda Ba��ms�z Do�u T�rkistan Cumhuriyeti kuruldu. Ne var ki Do�u T�rkistan Cumhuriyeti'nin �mr� 1949 y�l�nda �in'de Mao'nun iktidar� ele ge�irmesi ile son buldu.
Do�u T�rkistan'da K�z�l D�nem
D�nya, bir kom�nist partinin iktidar� ele ge�iri�ine ilk kez Rusya'da tan�kl�k etti. Rusya'n�n hakimiyeti alt�ndaki Bat� T�rkistan (Kazak, �zbek, K�rg�z, T�rkmen ve Tacik) topraklar� ile s�n�r� olan ve bu �lkelerle tarihi, dini, etnik ve k�lt�rel ba�a sahip Do�u T�rkistan M�sl�manlar� da b�lgedeki geli�meleri yak�ndan takip ediyorlard�. �zellikle, merhum �sa Yusuf Alptekin gibi, Bat� T�rkistan topraklar�nda g�rev yap�p kom�nist Rus zulm�ne bizzat �ahit olanlar, hem �in h�k�metini hem de Do�u T�rkistan M�sl�manlar�n� kom�nizm tehlikesine kar�� uyar�yorlard�. ��nk� kom�nistler genel bir taktik olarak, iktidara gelene kadar e�itlik, sosyal adalet, milletlerin �zg�rl��� gibi kavramlardan bahsediyorlar, ancak s�ra uygulamaya gelince durum de�i�iyordu. E�itli�in yerini politb�ro diktas�, sosyal adaletin yerini s�m�r�, �zg�rl�klerin yerini ise s�rg�nler, i�kenceler, toplama kamplar� ve toplu katliamlar al�yordu.
Nitekim ayn� geli�meler Do�u T�rkistan'da da ya�and�. �ktidar� ele ge�irmeden �nce 1945'de ger�ekle�tirilen 7. Kongre'de Mao, kom�nistlerin, iktidar� ele ge�irince farkl� etnik k�kenlere kendi geleceklerini tayin etme ve kendi kendini y�netme hakk�n� verece�ini deklare etti. Ancak iktidara gelir gelmez, �nceden verdi�i s�zleri bir anda g�z ard� etti ve "Sincan iki bin y�ld�r �in'in ayr�lmaz bir par�as�d�r, bu nedenle �in'i federe devletlere b�lmenin hi�bir manas� yoktur. Bu talep tarihe ve sosyalizme d��manl�k anlam�na gelir" a��klamas�n� yapt�. (Lydia Hlubnchy, The East Turkic Review, No 4)
Ard�ndan bask� ve zul�m ba�lad�. �lk olarak, Mao ile g�r��mek �zere yola ��kan Do�u T�rkistan Cumhuriyeti'nin �nde gelen liderleri esrarengiz bir u�ak kazas�nda hayatlar�n� kaybettiler. Daha sonra da Do�u T�rkistan'� kendi topra�� olarak g�ren ve elinden b�rakmak istemeyen K�z�l �in h�k�meti, M�sl�man halka kar�� ac�mas�z bir soyk�r�ma giri�ti. �lk sava� M�sl�manlar�n inan�lar�na kar��yd�. Dini e�itim veren t�m okullar kapat�ld�, din adamlar� tutukland�, b�y�k k�sm� da �ld�r�ld�. Camilere Mao'nun resimleri ve Kom�nist Parti'nin bayraklar� as�ld� ve M�sl�manlara bu resim ve bayraklara sayg� g�sterilerinde bulunmalar� emredildi. M�sl�manlar�n bir k�sm� Pan-T�rkist, bir k�sm� da Pan-�slamist olduklar� gerek�esi ile g�zalt�na al�n�yor ve idam ediliyordu. Toplu s�rg�nler ise zulm�n bir di�er y�z�yd�. Yurtlar�ndan s�r�len M�sl�manlar�n bir k�sm�, zorlu iklim �artlar� nedeni ile yolda hayatlar�n� kaybetti. 1949-1952 y�llar� aras�nda 2.800.000, 1952-1957 y�llar� aras�nda 3.509.000, 1958-1960 y�llar� aras�nda 6.700.000, 1961-1965 aras�nda 13.300.000 Do�u T�rkistan M�sl�man� �e�itli yollarla �ld�r�ld�.
M�sl�manlar bir yandan sistemli olarak katledilirken, bir yandan da onlar�n yerlerine �inliler yerle�tirilmekteydi. Do�u T�rkistan'� bir �in eyaleti haline getirmek isteyen Maoist rejimin bir di�er y�ntemi ise, zorunlu k�rtajla "aile planlamas�"yd�. Bu uygulamalar bug�n de halen devam etmektedir.
�zg�rl�k M�cadelesinin �nde Gelen �simleri
20. y�zy�l�n ba��, Do�u T�rkistan'da milli ve manevi duygular�n uyanmaya ba�lad��� bir d�nem oldu. Uygur T�rkleri'nin bu "milli uyan���" Abd�lkadir Damulla sayesinde oldu. D�nemin en �nemli ihtiya�lar�ndan birisi halk�n, mukaddes de�erleri, tarihi ve sahip oldu�u miras konusunda bilin�lendirilmesi idi. Abd�lkadir Damulla, a�t��� Matle'ul Hidayet ismindeki okulla Do�u T�rkistan gen�lerini bu konuda yeti�tirmi�, yay�nlad��� kitaplarla halk�n bilin�lenmesine katk�da bulunmu�tur. Abd�lkadir Damulla'dan sonra Do�u T�rkistan'da m�cadeleyi "�� Efendiler" olarak an�lan �sa Yusuf Alptekin, Muhammed Emin Bu�ra ve Mesud Sabri Baykuzu �stlendiler. Mesud Sabri Baykuzu'nun Do�u T�rkistan i�in verdi�i m�cadele, 1951 y�l�nda kom�nist �in y�netimi taraf�ndan tutuklan�p, 1952 y�l�nda zehirli bir i�neyle �ld�r�lmesi ile son bulmu�tur. �sa Yusuf Alptekin ve Muhammed Emin Bu�ra'n�n m�cadeleleri ise �m�rlerinin sonuna kadar devam etmi�tir.
�in'e ba�l� Do�u T�rkistan Eyalet H�k�meti'nin Genel Sekreteri olarak g�rev yapan �sa Yusuf Alptekin, t�m hayat�n� Do�u T�rkistan'�n hakl� davas�n� uluslararas� arenada anlatmaya ve M�sl�manlar�n esaretten kurtulmas�na vakfetmi�tir. 26 ya��ndayken Bat� T�rkistan'daki �in Konsoloslu�u'nda �al��maya ba�lam��t�r. Bat� T�rkistan'da bulundu�u s�re boyunca, Do�u T�rkistan'daki ba��ms�zl�k yanl�s� ki�ilerle ba�lant� kurmu� ve �al��malar�n� gizli olarak y�r�tm��t�r.
�sa Yusuf Alptekin'in en �ok �zerinde durdu�u konulardan birisi, halk�n� kom�nizmden korumak olmu�tur. Hatta kom�nizme kar�� daha etkili �al��malar yapabilece�ini d���nd��� i�in �in H�k�meti nezdinde temaslar y�r�tm�� ve 1936-1945 y�llar� aras�nda �in Parlamentosu'nda �lkesini temsil etmi�tir. Kom�nistlerin �nce Pekin'i ele ge�irmeleri, ard�ndan da Do�u T�rkistan'a do�ru ilerlemeleri �zerine �sa Yusuf Alptekin vatan�ndan ayr�lmak zorunda kalm��t�r. 1954 y�l�nda �stanbul'a yerle�en ve �al��malar�n� buradan y�r�ten Alptekin, Do�u T�rkistan'da ya�anan zulme d�nya �lkelerinin dikkatini �ekebilmek i�in bir�ok �lkeyi dola�m��, konferanslara, panellere kat�lm��, �niversitelerde konu�malar yapm��t�r.
Muhammed Emin Bu�ra ise Do�u T�rkistan m�cadelesi tarihine Do�u T�rkistan Tarihi adl� dev eseri ile ge�mi�tir. 1931'deki ba��ms�zl�k hareketinde bizzat g�rev alm�� ve Hotan, Yarkent gibi �ehirlerin �in i�galinden kurtulmas�n� sa�lam��t�r. 1944 y�l�nda kurulan Do�u T�rkistan Devleti’nde bakanl�k yapm��, kom�nist �in i�galinin ger�ekle�mesinden k�sa bir s�re �nce ise Hindistan'a iltica etmi�tir. Buradan T�rkiye'ye ge�mi�, m�cadelesine devam etmi�tir.
Bu vatansever insanlar�n ya�amlar� boyunca �erefle s�rd�rd�kleri ba��ms�zl�k m�cadelesi bug�n de ayn� h�zla devam etmektedir. �u anda uluslararas� arenada Do�u T�rkistan i�in faaliyet g�steren yirmiye yak�n vak�f ve dernek vard�r. Bu dernekler Do�u T�rkistan Milli Kurultay� (ETNC)'n�n �emsiyesi alt�nda toplanm��t�r ve Do�u T�rkistan halk�n�n sesini d�nyaya duyurabilmek i�in �al��malar y�r�tmektedir.
T�m bu zul�m ve i�kencelere kar�� Do�u T�rkistan halk�n�n, haklar�n� savunma veya kendilerini koruma imkan� yoktur. Ancak d�nyan�n d�rt bir yan�ndaki M�sl�manlar, ihtiya� i�indeki bu savunmas�z insanlara bir�ok �ekilde yard�mda bulunabilirler. Do�u T�rkistan halk�n�n ya�ad��� zulm� d�nya kamuoyunun ve uluslararas� kurulu�lar�n dikkatine sunacak her t�rl� giri�im, bu konuda yap�lacak en ufak bir katk� bile �nemli bir hizmet olacakt�r. (Harun Yahya, �slam'�n K��� ve Beklenen Bahar�)
Yap�labilecek en b�y�k yard�m ise hi� ��phesiz, t�m bu zulm�n ger�ek kayna�� olan dinsizli�i fikren ��r�tmek, bunun yerine hakk� ve g�zel ahlak� hakim k�lmak i�in fikri bir m�cadele y�r�tmektir. D�nyan�n d�rt bir yan�nda haks�z yere �ld�r�len, "Rabbimiz Allah't�r" dedikleri i�in yurtlar�ndan s�r�len, inan�lar� u�runda i�kenceye u�rayan insanlara yard�mc� olabilmek m�mk�nd�r.
T�m inananlar�n e�it sorumlulu�a sahip oldu�u bu konuda, Allah'�n ayetinde belirtti�i gibi, "... Kim cehd ederse (�aba g�sterirse), kendi nefsi i�in cehd etmi� olur..." (Ankebut Suresi, 6). Bir ba�ka ayette ise Allah iman edenlerin bu sorumlulu�unu �u �ekilde belirtmi�tir: "... Yery�z�nde bozgunculu�u �nleyecek fazilet sahibi ki�iler bulunmal� de�il miydi?.." (Hud Suresi, 116)
Do�u T�rkistan'a �in ��kencesi
Do�u T�rkistan topraklar� bin y�l boyunca �slam yurdu olmu�tur. Ancak yar�m as�rdan fazla bir s�redir, Do�u T�rkistan topraklar�nda M�sl�manlar, kom�nist �in y�netiminin i�gali alt�nda ya�amaktad�rlar. Urum�i �niversitesi'nin duvar�nda yer alan ve 2 Ekim 1988 tarihli �ngiliz The Independent gazetesinin b�lge sorumlusu Andrew Higgins'in deyimiyle "kat�ks�z �rk�� d���nce ile zehirlenmi� bir zihniyetin g�stergesi" olan bir yaz�, �inlilerin Uygur T�rkleri'ne bak�� a��s�n� yans�tmaktad�r: "Uygur erkeklerini sonsuza kadar k�lemiz yapal�m, Uygur kad�nlar�n� da as�rlar boyunca fahi�emiz."
B�lgede 1 milyon kadar askerini silah alt�nda tutan �in, Do�u T�rkistan'da M�sl�manlar�n att��� her ad�m� kontrol etmektedir. Yollarda kurulmu� olan askeri denetim noktalar�nda t�m ara�lar tek tek durdurulup i�leri aran�rken erkekler hakarete u�ray�p tartaklanmakta, M�sl�man kad�nlar ise tacize u�ramaktad�rlar. �in'in bask�s�, yollar�n tutulmas� veya askeri birliklerin s�k s�k evlerde arama yapmas� ile de s�n�rl� de�ildir. Japonya'da yay�nlanan Mainichi Daily News gazetesi bu a��r bask�y� 29 Haziran 2000 tarihli say�s�nda ��yle aktarm��t�r:
(Do�u T�rkistan'da) �in'in denetimi g�n ge�tik�e artmakta ve daha da dayan�lmaz bir hal almaktad�r. Halk�n Kurtulu� Ordusu her yerde. �leti�im s�n�rl� ve polis denetiminde yap�labiliyor. �ok az k�yde telefon var ve bu hatlar�n hepsi dinleniyor. Bir ki�i sadece bo� bir ��phe �zerine y�llar boyunca tutuklu kalabiliyor.
M�sl�manlar keyfi olarak tutuklan�p �al��ma kamplar�na g�nderilmekte, as�ls�z su�lamalarla idam edilmekte, zaman zaman da toplu olarak katledilmektedirler. Bunun yan� s�ra, namazlar�n� gizli k�lmak zorunda kalmakta, oru� tutmalar�na izin verilmemekte, dini e�itim almalar� engellenmektedir. M�sl�man n�fusun say�s�n�n artmas�n� engellemek i�in uygulanan metot ise insanl�k d���d�r: kad�nlara zorla k�rtaj yap�lmakta, birden fazla �ocu�a sahip olanlar�n �ocuklar� ellerinden al�nmaktad�r.
�zg�rl�k, hemen hemen her
toplum ve ideolojiden ki�inin hemfikir oldu�u ve savundu�u bir kavramd�r.
�nsanl�k tarihindeki �at��malar�n, sava�lar�n �o�undaki ama�, �zg�rl���
kazanmak olmu�tur.
Bat� d���ncesinin �zg�rl��e verdi�i anlam� ��yle �zetleyebiliriz:
�zg�rl�k, insana, di�er insanlar (toplum) ya da devlet -veya ba�ka
herhangi bir kurum- taraf�ndan hi�bir k�s�tlama ve bask� yap�lmamas�d�r.Bug�n
Bat� toplumlar�n�n i�inde bulunduklar� toplumsal yap�, modern Bat�
felsefesi taraf�ndan tarifi yap�lan "�zg�rl�k" kavram�n�n,
insan�n kurtulu�unu sa�lamad���n� g�stermektedir.
Okullarda, bilimsel kaynaklarda ve bir k�s�m medyada, teori ispatlanm��
bir ger�ek gibi sunulmakta, pek �ok insan da bu nedenle evrimi hi�
sorgulamadan kabul etmektedir. Oysa her ge�en g�n geli�en, paleoantropoloji,
antropoloji ve mikrobiyoloji gibi bilim dallar�, s�z�n� etti�imiz
yayg�n inan���n aksine, evrim teorisini s�rekli yalanlamaktad�rlar.
Evrimi ispatlamak i�in 150 y�ld�r aral�ks�z s�rd�r�len �al��malar,
teoriyi ��r�tmekten ba�ka bir sonuca varamam��lard�r.
Bu ger�e�e ra�men, evrim teorisinin bu denli yayg�n bir bi�imde
savunulmas� ve insanlara empoze edilmesinin tek nedeni ise, teorinin
ideolojik y�n�d�r.
